Związek Żołnierzy Wojska Polskiego. Idea zorganizowania stowarzyszenia, które broniłobyinteresów społecznych i socjalnych żołnierzy zawodowych, zwolnionych zczynnej służby wojskowej, zrodziła się  - po raz pierwszy w okresie dużej redukcji kadry zawodowej Wojska Polskiego w 1957 roku. Obowiązująca wówczas ustawaem erytalna nie gwarantowała zwalnianym żołnierzom zawodowym wszystkich uprawnień, jakie posiadali w czasie pełnienia służby czynnej.
Potrzeba istnienia takiego Związku zarysowała się wyraźnie w połowie 1980 r. Ożywienie społeczne i polityczne w kraju sprzyjało jego utworzeniu. W terenie, często żywiołowo, w wielu wypadkach z grona członków Klubów Oficerów Rezerwy Ligi Obrony Kraju, powstawały grupy inicjatywne i zalążki organizacji skupiającej byłych żołnierzy zawodowych. W kręgu ich zainteresowań znalazły się dwie zasadnicze sprawy: obrona interesówsocjalno-zdrowotnych środowiska byłych żołnierzy zawodowych oraz wspieranie,przez społeczne działanie, polityki obronnej państwa.
Wiosną 1981 roku sytuacja społeczna w pełni dojrzała do utworzenia Związku. Utworzeniem związku, który mógłby częściowo złagodzić zaistniałą sytuacjębyli zainteresowani emeryci i renciści wojskowi oraz władze państwowe i wojskowe. Ówczesne kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej poparło inicjatywę utworzenia Związku.
W dniu 12. lutego 1981 roku w warszawskim Klubie Garnizonowym Domu Wojska Polskiego "Za Żelazną Bramą" odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji społecznych i środowisk kombatanckich z przedstawicielami MON i Komitetu Obrony Kraju. Celem tego spotkania było powołanie Komitetu Założycielskiego Związku, który mógłby zrzeszać byłych żołnierzy zawodowych. Powołano Prezydium Komitetu Założycielskiego z płk. Romanem Lesiem na czele. W efekcie tych działań 1. kwietnia 1981 roku Prezes Rady Ministrów podpisał rozporządzenie w sprawie uznania Związku Żołnierzy Wojska Polskiego za stowarzyszenie wyższej użyteczności. Jednocześnie nadano Związkowi statut, ustalony i ogłoszony przez Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej. Związek został zarejestrowany wg przepisów ustawy "Prawo o stowarzyszeniach". Komitet Założycielski wydał "Biuletyn Informacyjny", w którym zamieszczono informacje o jego działalności oraz o przyjętych dokumentach. W dniu 12 czerwca 1981 roku zostało podpisane pierwsze "Porozumienie pomiędzy Ministerstwem Obrony Narodowej a ZwiązkiemByłych Żołnierzy Zawodowych", w którym określono szczegółowo zobowiązania stron.
Na zebraniach powstających kół oraz na zjazdach wojewódzkich wybrano delegatów na pierwszy Założycielski Zjazd Krajowy, który odbył się w dniach 13 -14 czerwca 1981 r. w Warszawie. Delegaci na Zjazd reprezentowali około 20 000 członków, a podczas obrad wybrano naczelne władze: Zarząd Główny, Główną Komisję Rewizyjną oraz Główny Sąd Koleżeński. Na pierwszegoprezesa wybrano płk. Romana Lesia, a wiceprezesami zostali: gen. bryg.Brunon Marchewka, płk Julian Leszczyński, płk Jan Bednarski, sekretarzem generalnym wybrano ppłk Aleksandra Amanowicza. Spośród wielu propozycji dotyczących nazwy nowego stowarzyszenia wybrano - Związek Byłych ŻołnierzyZawodowych. ZBŻZ obejmował swym zasięgiem cały kraj. Skupiał żołnierzy zawodowych Wojska Polskiego będących w rezerwie lub w stanie spoczynku. Zjazd uchwalił związkowy statut i program działania.
Po I Krajowym Zjeździe Delegatów dominowały prace związane z organizowaniem działalności Zarządu Głównego, zarządów wojewódzkich, ustalaniem struktur Związku, zapewnieniem odpowiednich warunków pracy poszczególnych ogniw Związku oraz nawiązywaniem kontaktów z organizacjami paramilitarnymi, a także integracją środowiska, doskonaleniem pracy poszczególnych szczebli związkowej organizacji oraz wzrost liczby członków.
W dniach od 22 do 24 listopada 1985 roku obradował II Krajowy Zjazd Delegatów ZBŻZ, na którym ponownie wybrano płk dr Romana Lesia prezesem Zarządu Głównego Związku. Delegaci reprezentowali już 35 179 członków zrzeszonych w 623 kołach. Stanowiło to około 60% wszystkich ówczesnych rezerwistów oraz emerytów i rencistów wojskowych.

III Krajowy Zjazd Delegatów odbył się w dniach 24 - 26 listopada 1989 roku. Prezesem Zarządu Głównego został gen. dyw. Brunon Marchewka, a wiceprezesami zostali: płk Tadeusz Łubiński, płk Aleksander Murynowicz, sekretarzem generalnym płk Antoni Przestaszewski. Podjęte przez Zarząd Główny i zarządy wojewódzkie działania na rzecz popularyzowania założeń Związku w środowisku emerytów i rencistów wojskowych oraz wśród kadry zawodowej jednostek wojskowych uatrakcyjniły Związek Byłych Żołnierzy Zawodowych do tego stopnia, że w czerwcu 1989 r stan członków wynosił 41 340 zrzeszonych w 668 kołach.

IV Krajowy Zjazd Delegatów odbył się w dniach 19 - 20 listopada 1993 roku. Wtym czasie Związek zrzeszał 34.121 członków w 632 kołach. Zarząd Główny powierzył funkcję prezesa płk. Antoniemu Przestaszewskiemu, wiceprezesami zostali płk Zenon Gębicki, Tadeusz Łubiński, Józef Piotrowicz, sekretarzem generalnym płk Zenon Biesaga, skarbnikiem płk Lesław Górny. W tym okresie nastąpiła zmiana priorytetów w działalności Związku. W większym stopniu podejmowano problemy proobronne, patriotyczno - wychowawcze i społeczne. W czerwcu 1995 r. podpisano porozumienie o współpracy pomiędzy Ministrem Obrony Narodowej i naczelnymi władzami sześciu stowarzyszeń skupiających byłych żołnierzy zawodowych, a mianowicie: Związkiem Byłych Żołnierzy Zawodowych, Stowarzyszeniem Seniorów Lotnictwa Wojskowego, Związkiem Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, Związkiem Kadetów II Rzeczypospolitej Polskiej, Związkiem Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, Związkiem Oficerów Służby Stałej Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej Polskiej. W wyniku tego porozumienia powołano Przedstawicielstwo Stowarzyszeń. Przewodniczącym tego Przedstawicielstwa został prezes Zarządu Głównego ZBŻZ. Przedstawicielstwo dało początek współdziałaniu stowarzyszeń żołnierskich o różnych rodowodach i doprowadziło do powołania Federacji Stowarzyszeń Rezerwistów i Weteranów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Obradujący w dniach 6 i 7 listopada 1997 r. V Krajowy Zjazd Delegatów stanął przed problemem nowego określenia formuły Związku. Dokonano zmiany w statucie, które umożliwiły wstępowanie do Związku oficerom i podchorążym rezerwy oraz żołnierzom zawodowym w służbie czynnej. Przyjęto nowąnazwę: Związek Żołnierzy Wojska Polskiego. Związek stał się jedynym w Polsce stowarzyszeniem, którego członkami mogli być obok byłych żołnierzy zawodowych również kadrowi żołnierze rezerwy WP.  Znaczenie Związku podkreślała rozbudowana struktura organizacyjna z ponad 630. kołami terenowymi w których było prawie 34 tysiące członków.
Zarząd Główny powierzył funkcję prezesa płk dr inż. Zenonowi Biesadze, wiceprezesami zostali: płk Aleksander Kubacki, płk Mieczysław Mikrut, płk Józef Piotrowicz, sekretarzem generalnym płk Jerzy Jackiewicz, skarbnikiem płk Lesław Górny. Przyjęte po 1997 r. nowe priorytety w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju i polityce obronnej państwa zaowocowało wprowadzeniem, prawie jednocześnie, czterech reform ustrojowych. Pojawiły się zapowiedzi niekorzystnych zmian w wojskowej ustawie emerytalnej. Dlatego jednym z najważniejszych przedsięwzięć realizowanych w działalności Związku, było prowadzenie batalii o nie odbieranie uprawnień emerytalnych żołnierzom zawodowym i ich rodzinom.

VI Krajowy Zjazd Delegatów Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego obradował w dniach 7 i 8 listopada 2001 roku.Integralną częścią Zjazdu były obchody Jubileuszu XX lecia Związku. KrajowyZjazd Delegatów, wśród licznych rozpatrywanych problemów, wiele uwagipoświęcił strukturze organizacyjnej Związku, a zwłaszcza konieczności zmianynazw zarządów wojewódzkich. Ta konieczność wynikała ze zmiany podziałuadministracyjnego kraju. W miejsce dotychczasowych 49 zarządów wojewódzkich,utworzono 16 zarządów wojewódzkich (z siedzibami w miastach, w którychulokowano urzędy wojewódzkie) oraz 33 zarządy rejonowe (w miastach, któreprzestały być wojewódzkimi).
W kwietniu 2002 r. skierowano do Ministra Obrony Narodowej prośbę ospowodowanie normatywnego uregulowania (np. w ustawie o służbie wojskowejżołnierzy zawodowych) możliwości mianowania na wyższy stopień wojskowybyłych żołnierzy zawodowych, którzy nie są rezerwistami na przydziałachmobilizacyjnych, ani nie mają uprawnień kombatanckich, natomiast jakowolontariusze, w ramach stowarzyszenia żołnierskiego prowadzą aktywnądziałalność na rzecz krzewienia patriotyzmu oraz umacniania obronności ibezpieczeństwa państwa. Finalnym posunięciem, za-miast normatywnegouregulowania możliwości mianowania, było opracowanie nowego rozporządzeniaMinistra Obrony Narodowej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie mianowania nastopnie wojskowe, w którym całkowicie zlikwidowano z dniem 1 lipca 2004 r.możliwości mianowania "za wyjątkowe zasługi". W odpowiedzi opracowanoprojekty nowelizacji ustaw, które zostały skierowane do Ministra ON i doSenackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.
W kwietniu 2004 r. podpisano nowe Porozumienie o współpracy pomiędzy Ministrem Obrony Narodowej oraz następującymi Stowarzyszeniami i Fundacjami:Fundacją Pomocy Emerytom i Rencistom Wojskowym, Fundacją Pomocy WeteranomLudowego Wojska Polskiego, Klubem Kadetów Weteranów II Wojny Światowej,Klubem Kombatantów 4 Pomorskiej Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego,Stowarzyszeniem Seniorów Lotnictwa Wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej,Związkiem By-łych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego,Związkiem Kadetów II Rzeczypospolitej Polskiej, Związkiem Oficerów RezerwyRzeczypospolitej Polskiej im Marszałka Józefa Piłsudskiego, ZwiązkiemOficerów Służby Stałej Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej Polskiej,Związkiem Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego. Konieczność podpisania tegoporozumienia wynikała z nowych uregulowań zawartych w Decyzji Nr 257/MONMinistra Obrony Narodowej z dnia 12 września 2003 r. w sprawie określeniazasad i trybu współpracy resortu obrony narodowej z organizacjamipozarządowymi. Jednym z ważniejszych ustaleń tego porozumienia, dotyczącychnaszego Związku, jest treść pkt. 6 w § 4, w którym resort obrony narodowejzobowiązuje się do "współdziałania ze Stowarzyszeniami i Fundacjami,zwłaszcza ze Związkiem Byłych Żołnierzy Zawodowych Wojska Polskiego, worganizowaniu opieki specjalnej (paliatywnej) dla byłych żołnierzyzawodowych i ich rodzin".
Rezultatem aktywizacji współdziałania Zarządu Głównego Związku z KonwentemDziekanów Korpusu Oficerów Wojska Polskiego były spotkania, które miały nacelu zarówno przybliżenie środowiska żołnierzy kończących zawodową służbęwojskową do struktur organizacyjnych naszego Związku, jak równieżrozszerzenie zakresu i form dalszej współpracy. Przyjęcie naszego Związku doEUROMIL-u, w charakterze obserwatora, nastąpiło w Budapeszcie, na Kongresietej organizacji, na którym nasz wniosek przedstawiał Przewodniczący KonwentuDziekanów płk Marek Bielec.

VII Krajowy Zjazd Delegatów Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego obradował w dniach 25 i 26 października 2005 roku. Zjazd przyjął uchwałę programową, znowelizował Statut Związku orazpostanowił, że Związek jest przygotowany i powinien zostać zarejestrowany przez Sąd Rejestrowy i otrzymać status "organizacji pożytku publicznego". Zjazd wybrał władze naczelne Związku: Zarząd Główny; Główną Komisję Rewizyjną oraz Główny Sąd Koleżeński. Na pierwszym posiedzeniu Zarządu Głównego wybrano prezydium oraz powierzono funkcjęprezesa ZG gen. dyw. Adamowi Rębaczowi a wiceprezesami zostali - płk dr Kazimierz Kolasa, płk mgr inż. Jan Gazarkiewicz, płk mgr AleksanderKubacki, sekretarzem generalnym płk mgr inż. Kazimierz Augustynowicz.Przewodniczącym GKR został płk Zbigniew Domański, przewodniczącym GSK płkmgr Józef Piotrowicz. Stan liczebny członków Związku na dzień 31.12.2005 r.wynosił 25 377, zrzeszonych 565 kołach. 2448 członków Związku jestkombatantami. W miesiącu kwietniu 2006 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawyw Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego porozpoznaniu postanowił wpisać w Krajowym Rejestrze Sądowym nadanie Związkowi Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego statusuorganizacji pożytku publicznego i zatwierdził zmiany dokonane w Statucie. Wmiesiącu maju br. na Kongresie w Atenach Związek został członkiemrzeczywistym EUROMIL-u.

W ramach działalności socjalno zdrowotnej Związek bada przez swoje strukturyorganizacyjne potrzeby oraz organizuje opiekę socjalną i paliatywną dlasamotnych i obłożnie chorych. Troszczy się również o wdowy po żołnierzachzawodowych. Pozycja materialna wielu emerytów i rencistów skłoniła Związekdo powołania Fundacji Pomocy Emerytom i Rencistom Wojskowym, aby w trudnychsytuacjach życiowych służyć doraźną pomocą finansową potrzebującym.
W ramach szeroko pojętej działalności społecznej i działalności proobronnejZwiązek na pierwszy plan wysuwa troskę o obronność kraju, w tym o sprawną idobrze uzbrojoną armię. Popularyzuje problemy współczesnego wojska, a takżekształtuje, zwłaszcza wśród młodszego pokolenia, poczucie patriotyzmu iumiłowania Ojczyzny.
Upowszechniane są stanowiska kół, zarządów wojewódzkich i rejonowych orazwładz naczelnych Związku w ważnych sprawach dotyczących obronności kraju iżywotnych interesów całego środowiska rezerwistów, emerytów i rencistówwojskowych. Problemy te są podejmowane w środkach masowego przekazu oraz wlistach wysyłanych do parlamentarzystów i innych reprezentantów władzypaństwowej. Popularyzowane są poglądy dotyczące najnowszych dziejów Polski iświata, przede wszystkim w aspekcie militarnym.
Działalność ta nie zawsze przynosiła oczekiwane efekty. Rzadko kiedyuzyskiwano bowiem właściwe zrozumienie i życzliwą akceptację. Aby temu zaradzić i artykułować problematykę społeczną, utrzymywano kontakty zredakcją "Polski Zbrojnej", a od kwietnia 1995 r. rozpoczęto wydawanie nowejmutacji "Głosu Weterana" (od 2000 r. "Głosu Weterana i Rezerwisty") -czasopisma Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy WojskaPolskiego - jako miesięcznika, nadając mu atrakcyjną szatę graficzną i podejmując aktualne problemy środowiskowe.

Zarząd Główny ZŻWP  http://www.zzwp.pl